Porady

U-turns i wolne manewry - technika pracy sprzęgłem i gazem

jazda motocyklem w ostry zakręt

Odkręcić do oporu na długiej prostej potrafi każdy. Trudniej potem jest w szybkim tempie pokonać łuk. A kto umie – bez dreptania – zawrócić pomiędzy krawężnikami? Dlaczego wolne manewry, na czele z nawrotem u-turn, są tak istotne w technice jazdy motocyklem? Bo pokazują prawdziwy stopień opanowania pojazdu.

Im lepiej potrafisz pokonać slalom, hamować i przyspieszać w tym slalomie a ponadto rozglądać się równocześnie wokół, tym lepiej poradzisz sobie w trakcie groźnej sytuacji na drodze. To umiejętności, które warto doskonalić tak często, jak tylko to możliwe. Najlepiej w off-roadzie, na maszynie terenowej. Tam poślizgi i upadki są naturalne, a tylko przekraczając granicę przyczepności, można nauczyć się, jak jej nie przekraczać.

Czy technika pracy sprzęgłem, hamulcami i gazem jest łatwa?

Bardzo często błędnie uważa się, że nauka pracy kierownicą, sprzęgłem, hamulcami i gazem jest zadaniem dla początkujących. Prawdziwy, doświadczony motocyklista uczy się jak dotknąć kolanem asfaltu w zakręcie. Potem jednak okazuje się, że mistrz długiej prostej, który opowiada jak to na Chabówce jechał szybciej niż Marquez, podczas nawrotu pomiędzy krawężnikami desperacko podpiera się nogą. Oczywiście, by tym razem jednak ordynarnie asfaltu kolanem i łokciem nie dotknąć.

Jak i na jakich motocyklach uczyć się wolnych manewrów?

Technikę posługiwania się sprzęgłem i przepustnicą podczas wolnych manewrów na motocyklu należy doskonalić na odpowiednim typie maszyny. Chodzi o to, by bieg silnika na najniższych obrotach był możliwie stabilny. Teoretycznie najbardziej do tego zadania powinny nadawać się jednostki o niewielkiej pojemności i możliwie dużej liczbie cylindrów. W najmniejszym stopniu natomiast duże V2. W praktyce bywa zupełnie inaczej, choć z pewnością, ciasne nawroty na Hondzie Hornet 600 i Moto Guzzi 1200 8V mają z sobą tyle wspólnego, co letni wietrzyk z tropikalnym cyklonem.

Dlaczego podczas wolnych manewrów ważne są gaz i hamulec?

Podczas pokonywania łuku na motocyklu siły zapewniające jednośladom stabilność mają do odegrania istotniejsze zadanie, niż podczas jazdy na wprost. Wynika to choćby z cech zmysłu równowagi człowieka. Dodatkowo, im wolniejsze tempo poruszania się, tym bardziej kłopotliwa staje się wrodzona cecha jednośladów – niestabilność.;

Siły zapewniające motocyklom równowagę po części zależą od prędkości. Z tego powodu podczas wykonywania skrętów z bardzo małą prędkością należy wykorzystać pewną szczególną cechę jednośladów napędzanych silnikami. Chodzi o to, że zwiększenie siły napędzającej pojazd zawsze spowoduje jego uniesienie w kierunku pozycji pionowej. Analogicznie – zmniejszenie jej zaowocuje zwiększeniem pochylenia. Efektem ubocznym „dodania gazu” w wolnym łuku będzie jego rozluźnienie – a „ujęcia gazu” zacieśnienie.

Praca manetką gazu podczas u-turns i wolnych manewrów

Jeśli pokonując łuk na motocyklu, poczujesz, że musisz podeprzeć się nogą, gdyż maszyna za moment upadnie na stronę, na którą jest pochylona, spróbuj delikatnie zwiększyć moc manetką gazu. Motocykl podniesie się, choć rozluźni nieco łuk. Oczywiście należy mieć na uwadze opisaną wcześniej specyfikę silnika. W przypadku dużego V2 możliwe jest w takiej sytuacji wylądowanie po drugiej stronie pojazdu. Jeżeli pokonując łuk na motocyklu, poczujesz, że jedziesz zbyt szeroko i nie zmieścisz się przed przeszkodą (na przykład krawężnikiem), spróbuj zmniejszyć moc manetką. Motocykl zacieśni skręt, choć równocześnie wykaże chęć pogłębienia złożenia.

Co zrobić w przypadku motocykli narowistych? Użyć sprzęgła

Czy da się wściekłym V2 (nie chodzi tu o SV650), pracującym na niskich obrotach jak amatorski chór na pierwszej lekcji, wykonać u-turn pomiędzy wąsko rozstawionymi krawężnikami? Oczywiście tak, ale należy użyć sprzęgła. Właśnie poślizgiem tego elementu przeniesienia napędu można ograniczać szarpanie tylnym kołem, które z pewnością zaowocowałoby przynajmniej koniecznością desperackiego podpierania się nogą.

Naturalnie sprzęgło ma do odegrania swoją rolę także w przypadku maszyn pracujących spokojnie. Jeżeli tempo jazdy jest mniejsze niż bieg maszyny na niskich obrotach na pierwszym przełożeniu, należy do poruszania się wykorzystać poślizg sprzęgła. Wówczas do uniesienia motocykla zmniejszamy nacisk na klamkę, natomiast do zacieśnienia skrętu – zwiększamy.

Na marginesie: konieczność ultraprecyzyjnej pracy klamką sprzęgła nie zwalnia nikogo z obsługi kciukiem włącznika kierunkowskazów.

Czy podczas wolnych manewrów na motocyklu warto wspierać się hamulcem? 

Podczas wykonywania wolnych manewrów na motocyklach i motorowerach w zwiększaniu stabilności jazdy pomaga użycie hamulców. Warto jednak wiedzieć, że reakcja może być w niektórych przypadkach niestandardowa. Dotyczy to głównie skuterów i maszyn typu cruiser/chopper z kołem przednim wysuniętym daleko do przodu pojazdu.

Generalnie delikatnie wciśnięcie klamki hamulca przedniego powinno w łuku unosić jednoślad w kierunku pionu, natomiast naciśniecie pedału tylnego hamulca – pogłębiać złożenie. W praktyce bywa inaczej. Mój stary Intruder 1400 reagował na dotknięcie klamki hamulca podczas wykonywania ciasnego skrętu tzw. waleniem się w zakręt. W tym przypadku należy ostrożnie rozpoznać cechy prowadzenia własnego motocykla.

Tylko u nas – 5 lat ochrony

Twoje bezpieczeństwo jest dla nas ważne. Nasze produkty są objęte naszym bezpłatnym programem 5 lat ochrony, dzięki któremu możesz otrzymać wsparcie w przypadku kradzieży czy uszkodzeń. Aby skorzystać z tej wyjątkowej oferty, zarejestruj swój zakup na naszej stronie internetowej.

Czytaj dalej

jazda motorem po drodze w mieście

Powiązane artykuły

Porady motocykliście hamujący przy ostrym zakręcie

Podstawy hamowania na motocyklu – kiedy i jak używać przedniego i tylnego hamulca?

Hamowanie na motocyklu jest bez wątpienia najważniejszym elementem techniki jazdy. Od stopnia jego opanowania zależy poziom bezpieczeństwa – Twój i osoby, którą masz za plecami.

Porady widok na motor podczas ruszania

Technika ruszania i zatrzymywania się – kontrola sprzęgła i gazu

Ruszanie i zatrzymywanie się na motocyklu jest trudniejsze, niż w przypadku samochodu. Tu, poza obsługą mechanizmów napędowych i hamulcowych, musimy pamiętać o równowadze.

Porady motocyklista balansuje ciałem podczas wchodzenia w zakręt motocyklem

Jak skręcać motocyklem, czyli prawidłowe balansowanie ciałem na zakrętach

Motocykle prowadzi się, zarówno ustawiając odpowiednio kierownicę, jak i balansując ciałem. Jak robić to bezpiecznie i jak koordynować te działania?

Porady motocykliści hamujący awaryjnie podczas skręcania na drodze

Jak hamować awaryjnie motocyklem? Poradnik

Hamowanie awaryjne budzi grozę podczas egzaminu na prawo jazdy. W codziennym życiu stosowane jest rzadko, ale to najlepszy dowód na to, że trzeba je systematycznie ćwiczyć.

Porady motocyklista na motorze podczas przejażdżki górskiej

Jak kontrolować motocykl podczas nagłego podmuchu bocznego wiatru?

Mocny podmuch bocznego wiatru to trudny przeciwnik, ale wystarczy odrobina umiejętności, by sobie z nim poradzić. Najważniejsze to nie lekceważyć miejsc, gdzie można się na niego natknąć.

Porady omijanie przeszkód motorem na drodze

Omijanie przeszkód - szybkie manewry unikowe motocyklem

Potrzeba wykonania szybkiego manewru w celu uniknięcia niebezpieczeństwa to codzienność każdego motocyklisty. Jak omijać przeszkody bezpiecznie i skutecznie?