Płyn hamulcowy to bez wątpienia najważniejsza ciecz w twoim motocyklu. Bezwzględnie trzeba go wymieniać co dwa lata. Tu nie ma miejsca na tolerancję. To kluczowa kwestia dla bezpieczeństwa jazdy.
Potężne samochody ciężarowe i autobusy, poza standardowym, ciernym układem hamulcowym, wyposażane są w retardery. W ich przypadku hamować można na wiele sposobów. Motocykl ma z reguły dwa obwody hamulcowe – jeden dla koła przedniego i drugi dla tylnego. To wszystko. Gdyby główny obwód hamulcowy zawiódł, zostałby do dyspozycji tylko hamulec tylnego koła.
Istnieją oczywiście układy hamulcowe kombinowane, ale niczego to nie zmienia w kwestii elementów wykonawczych. Wciąż jest tak, że albo dobrej jakości płyn hamulcowy naciśnie na tłoczki zacisków, albo korek parowy to uniemożliwi.
Dlaczego płyn hamulcowy się starzeje?
Płyn hamulcowy w motocyklu to ciecz higroskopijna. Oznacza to, że chłonie wodę z otoczenia, nawet w, wydawałoby się, szczelnym układzie. Zawodniony płyn hamulcowy traci swój podstawowy parametr – wysoką, sięgającą ponad 200°C, temperaturę wrzenia.
Czym grozi jazda z zawodnionym płynem hamulcowym?
Podczas hamowania, okładziny cierne zamieniają energię w ciepło. Mimo wysiłków konstruktorów, cześć owego ciepła dociera do płynu hamulcowego. Jeśli osiągnie on swą temperaturę wrzenia, w układzie pojawią się korki parowe. Wtedy, podczas hamowania, klamka wpadnie na rollgaz, a efekty działania układu będą znikome. Konsekwencji wskazywać chyba nie trzeba.
Czy można wymienić płyn hamulcowy samodzielnie?
O samodzielną wymianę płynu hamulcowego można pokusić się jedynie w przypadku motocykli niewyposażonych w system ABS i jego wersje rozwojowe. Jeżeli natomiast układ hamulcowy motocykla zawiera elektrohydrauliczne komponenty, warto powierzyć wykonanie tej czynności profesjonalistom.
Oczywiście zapewne wielu motocyklistów ma w swoim CV samodzielną wymianę płynu hamulcowego w układzie z elektronicznym modułem antypoślizgowym. Rzeczywiście z reguły się udaje i nie pojawiają się niepożądane konsekwencje. Jeśli jednak elektrozawory układu ABS zostaną zapowietrzone, pojawi się konieczność użycia komputera serwisowego.
Jaki płyn hamulcowy należy zastosować w motocyklu?
Właściwy dla danego motocykla i danego obwodu – bo bywają też hydraulicznie sterowane sprzęgła – rodzaj płynu hamulcowego zawsze podany jest w instrukcji obsługi. Zazwyczaj ta informacja widnieje także na zbiorniczkach tej cieczy. Należy ściśle przestrzegać zaleceń producenta w tym zakresie.
Najpopularniejsze typy płynów hamulcowych
- DOT 4 – zdecydowanie najpopularniejszy typ płynu hamulcowego w motocyklach wyprodukowanych w XXI wieku. Jego najważniejszy składnik to ester glikolu. Dodatki stanowią środki smarne, inhibitory korozji oraz przeciwutleniacze. Temperatura wrzenia płynu DOT 4 w stanie niezawodnionym to 230°C, natomiast zawodnionym nawet 155°C.
- DOT 5.1 – wersja rozwojowa płynu DOT 4. Cechuje się wyższymi parametrami użytkowymi. Temperatura wrzenia płynu DOT 5.1 w stanie niezawodnionym to 260°C, natomiast zawodnionym nawet 180°C.
- DOT 3 – najstarsza generacja wśród płynów hamulcowych. Ten typ można spotkać w samochodach i motocyklach wyprodukowanych w XX wieku. Temperatura wrzenia płynu DOT 3 w stanie niezawodnionym to 205°C, natomiast zawodnionym nawet 140°C.
Płyn hamulcowy DOT 4 jest oferowany również w wersji LV (low viscosity) o obniżonej lepkości. Przeznaczony jest do najnowocześniejszych układów hamulcowych. Wszystkie zaprezentowane powyżej typy płynów hamulcowych są wzajemnie ze sobą mieszalne.
- DOT 5 – płyn hamulcowy, którego skład oparty jest o silikon. Nie chłonie wody, natomiast przenikająca do układu wilgoć, niewiążąca się z płynem, wywołuje korozję metalowych elementów. Jego główne zastosowanie dotyczy pojazdów wojskowych. Temperatura wrzenia płynu DOT 5 to 260°C. Płyn hamulcowy DOT 5 nie jest mieszalny z innymi typami!
O czym jeszcze należy pamiętać?
Płyn hamulcowy jest cieczą niezwykle groźną dla lakierowanych i polerowanych elementów motocykla. Nie należy dopuszczać do rozlewania go podczas obsługi serwisowej maszyny.
Płyn hamulcowy musi być przechowywany w szczelnie zamkniętych opakowaniach. Jeśli buteleczka była otwierana, pozostały w niej płyn bardzo szybko straci swe cechy, pozwalające na zastosowanie go w motocyklu.