Akumulator w motocyklu naprawdę nie ma lekko. Warto wiedzieć, jaki rodzaj akumulatora wybrać, by nie odpalać z popychu. Podłącz ładowarkę i przeczytaj o tym.
Motocykle to pojazdy, które poddają swoje akumulatory ciężkim próbom. Dlaczego? Kluczowym parametrem doboru akumulatora jest jego pojemność. Określana jest ona w amperogodzinach - w skrócie Ah. Samochody napędzane silnikami benzynowymi o pojemnościach skokowych 1,0-1,4 litra z reguły mają akumulatory 45 Ah.
Motocykle z silnikami o podobnych pojemnościach, takich źródeł prądu mieć nie mogą. Byłyby one po prostu za duże i za ciężkie. Dlatego wystarczyć im muszą akumulatory 10-16 Ah. To zaledwie około 25% wydolności energetycznej.
Trudne zadania motocyklowego akumulatora
To jeszcze nie koniec. Silnik motocyklowy ma wiele elementów stale napędzanych przez wał korbowy. Rozrusznik musi więc napędzić zespół mechanizmów przypominający powiększone wnętrze mechanicznego zegarka.
I to nie wszystko. Typowa konstrukcja silników samochodowych o pojemnościach 1,0-1,4 to układ rzędowy, czterocylindrowy. Poruszanie wałem korbowym takiego silnika jest znacznie łatwiejsze, niż w przypadku niektórych motocyklowych konstrukcji V2 czy R2.
Łatwo można więc wysnuć wniosek, że wybór akumulatora motocyklowego musi opierać się racjonalne przesłanki. Nie ma tu miejsca na dowolność i oszczędności.
Podstawowe parametry określające akumulatory motocyklowe
Podstawowe parametry akumulatora to napięcie nominalne: określane w woltach (V), pojemność: określana w amperogodzinach (Ah), i wartość prądu rozruchowego: określana w amperach (A).
Ważny jest także rozmiar akumulatora. Producenci posługują się uniwersalnymi kodami wymiarów obudowy akumulatora. Nic jednak w tym przypadku nie zastąpi tradycyjnej miarki - metrówki. Istotna jest również polaryzacja, czyli położenie portów elektrycznych.
Kupując akumulator motocyklowy, warto wybrać taki, który będzie miał identyczne rozmiary, polaryzację oraz maksymalną dostępną pojemność.
Napięcie nominalne 12 V to obecnie standard. Znormalizowane są również pozostałe opisane parametry. Dylemat stanowi z reguły wybór właściwego typu akumulatora.
Rodzaje akumulatorów motocyklowych. Jaki akumulator kupić?
Można wskazać cztery typy oferowanych akumulatorów: kwasowo-ołowiowe, żelowe, AGM oraz litowo-jonowe.
Kwasowo- ołowiowe
Akumulatory kwasowo-ołowiowe to najstarszy typ. Są zbudowane w tradycyjny sposób. Płytki z ołowiu i dwutlenku ołowiu są umieszczane w ciekłym roztworze kwasu siarkowego. Technologia pamięta czasy potęgi polskiego przemysłu motocyklowego. Główną zaletą akumulatorów kwasowo-ołowiowych jest niska cena. To obligatoryjny wybór w przypadku motocykli z regulatorami napięcia nieprzystosowanymi do ładowania nowoczesnych akumulatorów.
Żelowe i AGM
Pomimo że akumulatory żelowe i AGM (absorbedglass mat) różnią się istotnie pod względem konstrukcyjnym, to z punktu widzenia użytkownika, stanowią tę samą półkę cenową i użytkową. Oba rozwiązania łączy pomysł uwięzienia ciekłego elektrolitu: w krzemionce lub w matach z włókna szklanego. Daje to szereg korzyści - od energetycznych po te dotyczące możliwości montażu takich akumulatorów poziomo lub nawet do góry dnem. Pewna przewaga technologii AGM nad żelową objawia się wyższymi parametrami prądu rozruchowego. Akumulatory żelowe lub AGM stanowią bardzo dobry wybór w przypadku większości motocykli.
Litowo-jonowe i LiFePO4
Akumulatory zbudowane w technologii litowo-jonowej doskonale zna każdy czytelnik. Skąd? Jeśli czytasz ten tekst na wyświetlaczu smartfonu, to trzymasz taki w dłoni. Motocyklowe akumulatory litowo-jonowe to powiększone i nieco zmodyfikowane wersje baterii znanych ze sprzętu elektronicznego. Co jest ich główną zaletą? Niewielka masa. Mogą być aż o 80% lżejsze od akumulatorów konwencjonalnych. Stanowią więc idealne źródło energii elektrycznej dla ultralekkich maszyn sportowych. Czy mają wady? Oczywiście. Główną jest cena. Ponadto, w porównaniu do akumulatorów tradycyjnych są mniej odporne na skrajnie niskie i wysokie temperatury. Dla kogo są one przeznaczone? Dla poszukiwaczy gramów, możliwych do usunięcia z pokładu motocykla sportowego.
Jak dbać o akumulator?
Zależnie od rodzaju, akumulator motocyklowy może wymagać różnego zakresu obsługi. Podstawą jest pomiar napięcia źródła prądu. W sklepie dla majsterkowiczów warto kupić multimetr. O ile w sezonie często eksploatowane motocykle cyklicznie doładowują akumulatory, o tyle zima to czas próby. Jeżeli napięcie mierzone na portach spadnie poniżej 12,5 V, należy skorzystać z prostownika. Co ważne, odpowiedniego dla danego typu akumulatora lub - lepiej - z automatycznej ładowarki. Zaniechanie tego w szybkim tempie doprowadzi do nieodwracalnego uszkodzenia źródła energii. Warto pamiętać, że nowoczesne akumulatory AGM i litowo-jonowe, zdecydowanie lepiej niż kwasowo-ołowiowe, znoszą głębokie rozładowania.
Wszystkie rodzaje motocyklowych akumulatorów muszą mieć kontrolowaną czystość złącz. Wszelkie zanieczyszczenia wzmagają opór i negatywnie odbijają się na działaniu instalacji elektrycznych.
Klasyczne akumulatory kwasowo-ołowiowe wymagają ponadto okresowej kontroli poziomu elektrolitu i uzupełniania go wodą destylowaną.
FAQ. Kilka najczęściej zadawanych pytań
Czy należy wymontować akumulator z motocykla zimującego pod gołym niebem?
Tak. Warto zabrać akumulator do cieplejszego miejsca i kontrolować napięcie, jak opisane zostało to wyżej.
Czy planowane są zmiany przepisów, dotyczące zakupu akumulatorów?
Tak. Możecie o tym przeczytać na stronie Dobrych Sklepów Motocyklowych.
Czy w motocyklach można spotkać inne akumulatory niż typowe 12 V?
Tak. W starszych konstrukcjach montowano akumulatory 6V.
Czy prawidłowe napięcie spoczynkowe na portach akumulatora świadczy o jego pełnej sprawności?
Nie. Rozstrzygnąć to może jednak łatwo badanie testerem lub opornicą.
Czy problemy z uruchomieniem silnika zawsze świadczą o usterce akumulatora?
Nie. Bardzo często wynikają one z problemów z połączeniami w instalacji elektrycznej. Warto w takiej sytuacji skorzystać z porady elektryka.
Czy w razie potrzeby mogę pożyczyć prąd z innego motocykla za pomocą kabli rozruchowych?
Jest to wykonalne, choć brak odpowiedniej wiedzy może zakończyć się poważnym i kosztownym uszkodzeniem instalacji elektrycznej. Zdecydowanie lepiej użyć prostownika lub ładowarki.
Czy nowoczesne akumulatory można ładować za pomocą jakiegokolwiek prostownika?
Zdecydowanie nie. Zbyt wysokie napięcie uszkodzi akumulator. Ponadto automatyczne ładowarki przeprowadzają procedurę ładowania sekwencyjnie.
Czy to prawda, że motocykle brytyjskie i włoskie „lubią mieć mocny akumulator"?
Nie. Lubią raczej mieć czyste złącza elektryczne.
Jak podłączać akumulator do instalacji elektrycznej motocykla?
Najpierw port +, następnie szybkim i zdecydowanym ruchem -. Dlaczego? By nie doprowadzić do iskrzenia, które jest nad wyraz szkodliwe.
Czy warto poszukiwać najdroższych akumulatorów marek premium?
W przypadku akumulatorów, w testach doskonałe parametry pracy prezentują produkty polskie. Nie ustępują z reguły, pod żadnym względem, produktom zagranicznych marek.
To jaki ostatecznie kupić ten akumulator do mojego moto?
Jeśli nie zależy ci na odchudzeniu pojazdu o kilogram, zdecydowanie AGM. Chyba że chodzi o wiekowe konstrukcje, mające obwody ładowania niedostosowane do wymogów nowoczesnych źródeł prądu. Wtedy jedynym wyborem jest akumulator kwasowo-ołowiowy.