Motorowery to pojazdy powitalne w świecie dwukołowych maszyn. Często są towarzyszami pierwszych jednośladowych kroków, także dla młodzieży.
Początki
Bywa też, że stają się cenionymi pojazdami dla ludzi, wykorzystujących ich praktyczne zalety. A są one całkiem spore. Mówiąc inaczej - stoją jako pierwsze za drzwiami z napisem „dwukołowa wolność”.
Owa wolność może mieć dwa wymiary. Pierwszy jest tym, co kochają motocykliści. Poczucie swobody na sięgającym horyzontu asfaltowym szlaku.
Drugi to walory praktyczne. Niezależność od miejskich korków, problemów z parkowaniem czy obecnie - trudności z zachowaniem społecznego dystansu w komunikacji miejskiej. Jeśli dodamy do tego niskie koszty użytkowania motoroweru, przesiadka może okazać się racjonalnym rozwiązaniem.
Kto może prowadzić motorower?
Motorowery to dwu- lub trójkołowe pojazdy, wyposażone w silniki spalinowe o pojemności skokowej do 50 cm3, lub elektryczne o mocy do 4 kW, których prędkość maksymalna ograniczona jest konstrukcyjnie do 45 km/h.
By zasiąść za kierownicą motoroweru, należy spełnić jedno z poniższych wymagań:
- ukończenie 18 lat przed 19 stycznia 2013 roku,
- posiadanie prawa jazdy kategorii AM lub którejkolwiek innej.
Osoby spełniające te warunki nie muszą zdobywać nowych uprawnień, by prowadzić motorower.
Rodzaje motorowerów - wybieramy klasyczny lub skuter
Motorower może być jednośladem zbudowanym w klasycznym stylu motocyklowym. W takim wypadku zbiornik paliwa obejmowany jest udami kierowcy. Może też przypominać skuter. A skuter to pojazd wyposażony w osłony nóg przed wiatrem i deszczem, płaską podłogę do wsparcia stóp oraz obniżoną ramę, ułatwiającą zajęcie miejsca.
Jakie są zalety i wady rodzajów motorowerów?
Motorower klasyczny
Wersja klasyczna ma z reguły większe koła, co przekłada się na precyzję prowadzenia i komfort w czasie jazdy po złych nawierzchniach. Ze względu na nieobudowany z reguły silnik, jest łatwiejszy w obsłudze mechanicznej.
Wadą jest brak możliwości pozostawienia razem z pojazdem kasku, o ile motorower nie ma się kufra bagażowego.
Motorower typu skuter
Wersja motoroweru w zabudowie typu skuter to idealnie rozwiązanie miejskie. Małe koła nie utrudniają jazdy po ulicach dobrej jakości. Osłona przed wiatrem pozwala na poruszanie się motorowerem także w cywilnym stroju.
Główną zaletą jest opcja pozostawienia kasku i rękawiczek w przepastnym bagażniku pod siedzeniem. A wadą mała przydatność tego typu pojazdu poza miastem.
Specyficzna budowa ogranicza wyczucie skutera podczas pokonywania zakrętów, a rozbudowane osłony utrudniają za sprawą oporów powietrza pracę małemu silniczkowi.
Dwusuw, czterosuw czy elektryczny?
Motorowery mogą być wyposażone w silniki spalinowe, dwu- lub czterosuwowe albo silniki elektryczne. Jakie zalety i wady charakteryzują poszczególne rozwiązania?
Głównymi zaletami silników dwusuwowych jest prostota konstrukcji i wydajność pracy. Wykonuje on swą pracę poniekąd podwójnie, w porównaniu do silnika czterosuwowego. Wpływa to na osiągi i co za tym idzie dynamikę pojazdu.
Główną wadą silników dwusuwowych jest konieczność spalania oleju, którym silnik jest smarowany. Sprawia to, że spaliny są szczególnie uciążliwe dla środowiska i dwusuwy od dawna znajdują się na celowniku ekologów. W każdej chwili można spodziewać się przepisów ograniczających możliwość ich użytkowania.
Silniki czterosuwowe są znacznie mniej uciążliwe dla środowiska. Na tym jednak kończą się ich zalety.
Pierwszą wadą jest konieczność wyposażania ich w skomplikowane mechanizmy rozrządu, a często także w układ wymuszonego smarowania.
Poważniejszym minusem jest jednak to, że pojemność skokowa 50 cm3 to zdecydowanie za mało dla sprawnego działania silnika czterosuwowego i dynamika napędzanych nimi motorowerów jest często niewystarczająca.
Silnik elektryczny to doskonałe rozwiązanie, którego jedyną wadą jest zasięg pojazdów. Jeśli jednak szukasz pojazdu do poruszania się po mieście, nie powinno to być problemem.
Silnik elektryczny jest bezobsługowy, pozbawiony szybko zużywających się elementów i może pracować bez układu zmiany przełożeń. To jedna wielka zaleta.
Klasyczna skrzynia przekładniowa czy wariator z paskiem?
Typy układów napędowych motorowerów często przypisane są rodzajom ich budowy.
Motorowery klasyczne wyposażane są z reguły w kilkuprzełożeniowe, zębate skrzynie przekładniowe. Rozwiązanie to wymaga zastosowania sprzęgła i nakłada na kierowcę przyjemny obowiązek zmiany biegów podczas jazdy.
Motorowery typu skuter zwykle pomiędzy silnikami, a tylnymi kołami mają bezstopniowe, odśrodkowe przekładnie pasowe, z odśrodkowym sprzęgłem.
Bywają jednak odstępstwa od tej reguły. Warto więc wiedzieć o zaletach i wadach poszczególnych rozwiązań.
Klasyczna, stopniowa skrzynia przekładniowa wymaga zmiany biegów, by dostosowywać aktualne przełożenie do zmieniających się warunków jazdy. Wielu kierowcom sprawia to przyjemność.
Osoby ceniące wygodę wybiorą z pewnością swego rodzaju pasowy automat. Jego głównymi wadami są wyższe straty energii wynikające z tarcia paska klinowego w zaciskających się na nim sekcjach kół pasowych, a także brak możliwości hamowania silnikiem i uruchomienia motoroweru z „popychu”.
Producenci: Japonia i Europa vs Chiny
Nie ulega wątpliwości, że jakość motorowerów pochodzących od europejskich i japońskich producentów jest znacznie wyższa niż tanich, chińskich maszyn.
Niestety, wraz z jakością podąża również i cena. Oczywiście, jeśli nie ograniczają nas finanse, warto zainteresować się motorowerami wyprodukowanymi przez uznane marki. Jak jednak w rzeczywistości jest z pojazdami chińskimi?
Jakość motorowerów chińskich bardzo przypomina poziom wykonawczy polskich Komarów i Ogarów z okresu PRL. Ich porównanie daje wynik jak jeden do jednego. Nawet zalety i wady obu są zbliżone.
Główną zaletą w obu przypadkach jest normalizacja podzespołów. Kupując części zamienne do chińskich motorowerów, musimy wiedzieć jedynie, czy to dwusuw, czy czterosuw. Ich ceny bywają szokująco niskie.
Wadą niewątpliwie jest niska jakość komponentów. Styki elektryczne korodują, podobnie elementy zawieszeń, ramy itd. Dokładnie jak w peerelowskich Rometach. Czy to dyskwalifikuje chińskie motorowery? Przy odrobinie talentu do majsterkowania u któregokolwiek członka rodziny, z pewnością nie.
Motorower nowy czy używany?
Czy lepszym wyborem jest zakup motoroweru nowego czy używanego? Zapewne dylemat w praktyce będzie dotyczył wyboru pomiędzy nowym motorowerem chińskim bądź używanym japońskim lub europejskim.
Nie istnieje prosta odpowiedź na to pytanie. Używka marki premium w razie awarii wymagała będzie zakupu drogich części. Takie sytuacje będą się jednak zapewne zdarzały rzadko. Chińczyk z pewnością zajrzenia pod owiewkę będzie potrzebował częściej. Jednak ceny części zamiennych do tego typu pojazdów naprawdę potrafią wprawić w dobry nastrój. Podsumowując: co kto lubi.
Piotr Tanalski
