Silnik motocyklowy może posiadać jeden bądź wiele cylindrów. W przypadku silnika jednocylindrowego kwestia zasilania jest prosta. Do kanału ssącego, znajdującego się w głowicy, cylindrze bądź kadłubie silnika, podłączony jest gaźnik lub przepustnica układu wtryskowego. Ilość dostarczanej mieszanki paliwowo-powietrznej decyduje o mocy, z jaką pracuje silnik.
Problem pojawia się, jeśli cylindrów jest więcej niż jeden. Można wtedy oczywiście połączyć wszystkie cylindry kolektorem z pojedynczym gaźnikiem lub przepustnicą. Jest to jednak rozwiązanie o ograniczonej wydajności, chociaż w dalszym ciągu nie zachodzi potrzeba synchronizacji. Stosowane jest ono w wielu dużych silnikach V2.
Co oznacza pojęcie synchronizacji układu zasilania motocykla?
W większości motocyklowych silników wielocylindrowych stosuje się rozwiązanie polegające na zasilaniu każdego cylindra osobnym gaźnikiem bądź wtryskiwaczem osadzonym w osobnej przepustnicy. Prześledźmy to rozwiązanie na prostym przykładzie silnika rzędowego, dwucylindrowego. Jeżeli dwa osobne układy zasilające nie będą ze sobą zsynchronizowane tak, by podawać identyczne dawki mieszanki, to jeden cylinder będzie napędzał cały silnik, podczas gdy drugi nie będzie za nim nadążał. To sytuacja przypominająca dwie osoby, ciągnące pod górkę ciężki wózek. Jeśli nie będą ciągnęły równo, to jedna osoba będzie wykonywała całą pracę, podczas gdy druga tylko przeszkadza.
Konsekwencje braku właściwej synchronizacji układu zasilania motocykla
Konsekwencje braku właściwej synchronizacji układu zasilania motocykla można podzielić na dwie grupy. Te dla użytkownika i te dla silnika. Dla użytkownika będą one dostrzegalne podczas pracy jednostki napędowej na biegu jałowym i w czasie utrzymywania stałej prędkości jazdy. Będzie to nierówna praca silnika, gaśnięcie na obrotach biegu jałowego, detonacje w układzie wydechowym oraz trudności z uruchomieniem motocykla. Podczas przyspieszania problemy będą ustępowały.
Większym problemem są konsekwencje dla samego silnika. Głównie dotyczy to znacznie większych niż standardowe obciążeń układu korbowego, co może w skrajnych przypadkach zaowocować urwaniem korbowodu i wybiciem dziury w kadłubie jednostki napędowej, czyli całkowitym jej zniszczeniem. Oczywiście nawet jeśli do tego nie dojdzie, to należy liczyć się ze zróżnicowanym obciążeniem cieplnym głowicy i układu wydechowego, co również znacząco zwiększa prawdopodobieństwo poważnych awarii.
Kiedy należy wykonać synchronizację?
Synchronizację gaźników lub przepustnic zawsze należy poprzedzić dokonaniem pomiaru podciśnień w układzie dolotowym silnika. Nie jest to droga usługa, warto więc poprosić o wykonanie jej podczas okresowych wizyt u mechanika. Nawet jeśli nie występują wyraźne opisane wyżej objawy. Wynik tego pomiaru określa potrzebę dokonania stosownej regulacji.
Jak dokonuje się synchronizacji gaźników lub przepustnic?
Synchronizacja gaźników lub przepustnic powinna oczywiście być poprzedzona sprawdzeniem stanu technicznego tych elementów, natomiast na potrzeby tego artykułu zajmiemy się wyłącznie samą synchronizacją. Dokonuje się jej poprzez regulację cięgieł bądź linek w systemie sterowania układem zasilania, kierując się wskazaniami urządzeń mierzących podciśnienie w króćcach dolotowych silnika.
Koszt usługi synchronizacji układu zasilania motocykla
Koszt usługi synchronizacji układu zasilania motocykla jest uwarunkowany konstrukcją systemu sterowania gaźnikami lub przepustnicami, dostępem do elementów regulacyjnych i rodzajem jednostki napędowej. Bywają motocykle, które pozwalają na wykonanie tej czynności w bardzo łatwy sposób, niemal na parkingu, podczas przerwy w jeździe. Istnieją jednak też wynalazki szatana, w których jest to konstrukcyjnie doprowadzone do absurdu.
Przykładem może być stary, poczciwy Intruder 1400, w którym dwa gaźniki połączone są linką. Synchronizację obrotów biegu jałowego przeprowadza się właśnie poprzez zmianę jej długości, a niejednokrotnie samo zamontowanie zbiornika paliwa po regulacji zaburza nastawy. A to jeszcze nie koniec zabiegu. Wiem, wiem - są fachowcy, którzy wykonują to w nocy z zamkniętymi oczami. Po dwóch słynnych poprawiałem...
Cena takiej usługi w serwisie motocyklowym to z reguły od 100 do 250 zł.
Autor: Piotr Tanalski